12 Eylül darbesi, diğer adıyla 1860 ihtilali Türk Silahlı Kuvvetlerinin 12 Eylül 1980 günü gerçekleştirdiği bir askeri müdahaledir. Bu müdahale ile Süleyman Demirel'in Başbakan'ı olduğu hükümet görevden alındı.
Bu müdahale ile Süleyman Demirel'in Başbakan'ı olduğu hükümet görevden alındı, Türkiye Büyük Millet Meclisi lağvedildi. Parti liderleri gözetim altında tutuldu ve yargılandı.
Bu müdahale ile Süleyman Demirel'in Başbakan'ı olduğu hükümet görevden alındı, Türkiye Büyük Millet Meclisi lağvedildi. Parti liderleri gözetim altında tutuldu ve yargılandı.
Üniversitelerde yaşanan görüş çatışmaları, yaygınlaşan siyasi cinayetler, ekonomik sebepler, 6 Eylül günü Konya'da Necmettin Erbakan tarafından yapılan Kudüs Mitingi (Konya mitingi olarak da bilinen bu mitingde topluluk İstiklal Marşı sırasında yerlere oturup, İstiklal Marşını yuhalamış ve şeriat çağrısı yapılmıştır.), dönemin Başbakanı Süleyman Demirel tarafından "70 sene muhtacız" sözleriyle özetlenen dış ticaret açığındaki artış, Türkiye'nin siyasi ve ekonomik iktidarsızlığı özellikle ABD tarafından gözleniyordu. Türkiye'nin ABD politikaları için istikrarlı hale gelmesi önemliydi.
"Türk Silahlı Kuvvetleri ülkemizin bugünkü hayati sorunları karşısında siyasi partilerimizin bir an önce, milli menfaatlerimizi ön plana alarak, anayasamızın ilkeleri doğrultusunda ve Atatürkçü bir görüşle bir araya gelerek anarşi, terör ve bölücülük gibi devleti çökertmeye yönelik her türlü hareketlere karşı bütün önlemleri müştereken almalarını ve diğer anayasal kuruluşların da bu yönde yardımcı olmalarını ısrarla istemektedir."
Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'ün görev süresi dolduğu sırada meclisteki en büyük 2 partinin liderleri Bülent Ecevit ile Süleyman Demirel henüz Cumhurbaşkanlığı için aday belirlememişlerdi. Son anda adaylar bulundu. Seçimler sırasında hiçbir aday cumhurbaşkanı olmak için yeter oyu alamadı ve meclis onlarca defa tekrar oylama yaptı fakat bir türlü yeni cumhurbaşkanı seçilemedi.
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren önderliğindeki Milli Güvenlik Konseyi, radyodan okunan ilk bildiriye göre "İç Hizmet Kanununun verdiği Türkiye Cumhuriyeti'ni kollama ve koruma görevini yüce Türk Milleti adına emir ve komuta zinciri içinde ve emirle yerine getirme kararını almış ve ülke yönetimine bütünüyle el koymuştur."
Sonuç Olarak;
-TBMM kapatıldı, anayasa ortadan kaldırıldı, siyasi partilerin kapısına kilit vuruldu ve mallarına el konuldu. (Siyasi partilerin yeniden kurulmasına izin verilmiştir. Ancak 16 eski siyasetçi 121 gün süreyle Çanakkale Lapseki ilçesindeki Zincirbozan askerî üssünde zorunlu ikamette tabi tutulmuştur.)
-650 bin kişi gözaltına alındı.
-1 milyon 683 bin kişi fişlendi.
-Açılan 210 bin davada 230 bin kişi yargılandı.
-7 bin kişi için idam cezası istendi.
-517 kişiye idam cezası verildi.
-Haklarında idam cezası verilenlerden 50’si asıldı (18 sol görüşlü, 8 sağ görüşlü, 23 adli suçlu, 1’i Asala militanı).
-İdamları istenen 259 kişinin dosyası Meclis’e gönderildi.
-71 bin kişi TCK’nin 141, 142 ve 163. maddelerinden yargılandı.
-98 bin 404 kişi “örgüt üyesi olmak” suçundan yargılandı.
-388 bin kişiye pasaport verilmedi.
-30 bin kişi “sakıncalı” olduğu için işten atıldı.
-14 bin kişi yurttaşlıktan çıkarıldı.
-30 bin kişi “siyasi mülteci” olarak yurtdışına gitti.
-300 kişi kuşkulu bir şekilde öldü.
-171 kişinin “işkenceden öldüğü” belgelendi.
-937 film “sakıncalı” bulunduğu için yasaklandı.
-23 bin 677 derneğin faaliyeti durduruldu.
-3 bin 854 öğretmen, üniversitede görevli 120 öğretim üyesi ve 47 hâkimin işine son verildi.
-400 gazeteci için toplam 4 bin yıl hapis cezası istendi.
-Gazetecilere 3 bin 315 yıl 6 ay hapis cezası verildi.
-31 gazeteci cezaevine girdi.
-300 gazeteci saldırıya uğradı.
-3 gazeteci silahla öldürüldü.
-Gazeteler 300 gün yayın yapamadı.
-13 büyük gazete için 303 dava açıldı.
-39 ton gazete ve dergi imha edildi.
-Cezaevlerinde toplam 299 kişi yaşamını yitirdi.
-144 kişi kuşkulu bir şekilde öldü.
-14 kişi açlık grevinde öldü.
-16 kişi “kaçarken” vuruldu.
-95 kişi “çatışmada” öldü.
-73 kişiye “doğal ölüm raporu” verildi.
-43 kişinin “intihar ettiği” bildirildi.
Kaynak:NTV, Wikipedia, Hür Haber
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder